ΦΙΛΟΙ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΝΑ ΓΕΜΙΣΕΙ ΧΑΜΟΓΕΛΑ Η ΓΗ
(σχολικός εκφοβισμός)
Καθώς έχουμε δουλέψει δραστηριότητες φιλίας και συναισθήματα στην αρχή της χρονιάς μια παρέα παιδιών κατά την διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων θυμήθηκε το σύνθημα που είχαμε μάθει " Είμαστε όλοι φίλοι στο σχολείο".
Το συγκεκριμένο σύνθημα αποτέλεσε την αφόρμηση για να ασχοληθούμε με το δύσκολο θέμα της ενδοσχολικής βίας προσαρμοσμένο στο επίπεδο και στην ηλικία των παιδιών αυτής της ηλικίας.
Το συγκεκριμένο σύνθημα αποτέλεσε την αφόρμηση για να ασχοληθούμε με το δύσκολο θέμα της ενδοσχολικής βίας προσαρμοσμένο στο επίπεδο και στην ηλικία των παιδιών αυτής της ηλικίας.
Παρακολουθούμε στι διαδραστικό πίνακα το βίντεο "Δες τα πράγματα αλλιώς" με θέμα τον εκφοβισμό στο δημοτικό σχολείο.
Κάνουμε με τα παιδιά μια πρώτη συζήτηση για να ακούσουμε τους προβληματισμούς τους.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Σας αρέσει αυτό το σχολείο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όχι
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πως θα νιώθατε αν ήσασταν στην θέση των παιδιών που τα κοροΐδευαν, τα χτυπούσαν και δεν τα ήθελαν στην παρέα τους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: "Ασκημα, λυπημένα, χάλια, στεναχωρεμένα, χάλια,θυμωμένα,θλιμμένα, κλαμμένα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι θα κάνατε στην θέση τους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
ΕΡΩΤΗΣΗ: Σας αρέσει αυτό το σχολείο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όχι
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πως θα νιώθατε αν ήσασταν στην θέση των παιδιών που τα κοροΐδευαν, τα χτυπούσαν και δεν τα ήθελαν στην παρέα τους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: "Ασκημα, λυπημένα, χάλια, στεναχωρεμένα, χάλια,θυμωμένα,θλιμμένα, κλαμμένα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι θα κάνατε στην θέση τους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
- Δεν ξέρω (Δημ. Χ)
- Θα το έλεγα στην μαμά μου(Αντώνης)
- Θα τους έδινα και γω ξύλο, για να δουν πόσο άσκημα ήταν (Σπύρος)
- Θα έφευγα από το σχολείο (Δημ. Χ.)
Δραματοποιούμε μια από τις σκηνές που μας έκαναν περισσότερο εντύπωση και συζητάμε πως μπορούμε να βοηθήσουμε. Τα παιδιά έχουν ήδη ευαισθητοποιηθεί από τις δραστηριότητες φιλίας και εύκολα σκέφτονται ότι όλα τα παιδιά μαζί μπορούν να δώσουν την λύση και την δίνουν. Τραβάμε φωτογραφίες από την δραματοποίηση και φτιάχνουμε το δικό μας ολιγόλεπτο βίντεο.
Μαθαίνουμε ότι η βία είναι σωματική και λεκτική
|
Με τη βοήθεια του διπλανού βίντεο καταλαβαίνουμε τις διάφορες μορφές σωματικής βίας
|
|
|
Με την λεκτική βία οι λέξεις πονούν και η καρδιά μας πληγώνεται
|
|
|
Παρακολουθούμε το διπλανό βίντεο που μας δίνει την ευκαιρία για να εκφράσουμε τις σκέψεις, και τους προβληματισμούς μας
|
|
Λέμε τι συναισθήματα νιώθει το παιδί που πέφτει θύμα σχολικού εκφοβισμού
- λύπη
- πόνο
- φόβο
- μοναξιά
Τα συναισθήματα που νιώθει το παιδί- θύτης που ασκεί εκφοβισμό
- χαρά
- θυμό
- μίσος
Αναρωτιόμαστε γιατί συμπεριφέρονται με αυτό τον τρόπο. Σκεφτόμαστε ότι
- είναι κακομαθημένα και ανόητα
- δεν τους έχει πει κανείς ότι αυτό που κάνουν δεν είναι σωστό
- έχουν φερθεί άσχημα και σε κείνα
- έχουν δει την συμπεριφορά αυτή στην τηλεόραση και στον υπολογιστή
- δεν ξέρουν από κανόνες
- συμπεριφέρονται έτσι αυτοί που κάνουν παρέα
- θέλουν να ξεχωρίζουν
- τους λείπει η αγάπη
Συνήθως τα βάζουν με παιδιά αδύναμα, που φοβούνται, παιδιά με προβλήματα υγείας, κοντά ,πολύ χοντρά, με ειδικές ανάγκες, παιδιά που είναι από άλλη χώρα.
|
Παρατηρούμε εικόνες με συναισθήματα, τα αναγνωρίζουμα και τα ονομάζουμε.Επιλέγουμε ποιο συναίσθημα ταιριάζει σε κάθε περίπτωση. Αποφασίζουμε ότι η αδιαφορία ταιριάζει στα παιδιά που δεν κάνουν τίποτα για να βοηθήσουν τα παιδιά-θύματα.
|
|
|
Δείχνουμε με παντομίμα συναισθήματα
Διαλέγουμε μουσικά κομμάτια που ταιριάζουν με τα συναισθήματα. Τα συναισθήματα μεταμορφώνονται σε:
|
|
|
Προτείνουμε τρόπους να βοηθήσουμε:
"ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΒΙΑ, ΝΑΙ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΦΙΛΙΑ" Δείχνουμε με απλό τρόπο ότι όταν κρατάμε σφικτά τα χέρια είμαστε πολύ δυνατοί. |
|
|
Χωιζόμαστε σε 4 ομάδες και ζωγραφίζουμε τι νιώθουν
|
|
Ζωγραφίζουμε τις σκέψεις και τους προβληματισμούς μας και φτιάχνουμε ένα ψηφιακό βιβλίο (e- book).
Διαβάζουμε στην παρεούλα το παραμύθι "Τεό, τα κουλούρια του Αλέξανδρου"
Όποτε έχετε χρόνο διαβάστε το μαζί με το παιδί σας και συζητήστε μαζι του .Ακούστε τι έχει να σας πει και κάντε το να νιώσει ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Είναι πολύ σημαντικό στις δύσολες μέρες που ζούμε,
|
Ένα κορίτσι έτοίμασε στο σπίτι του μικρά δωράκια για να τα μοιράσει στους φίλους της , απόδειξη ότι όλοι είμαστε φίλοι στο σχολείο. Ευχαριστούμε Ειρήνη- Μαρκέλλα.
|
|
|
Επιλέγουμε τις εικόνες- συναισθήματα που νιώθουμε και συμπληρώνουμε το φυλλάδιο "Πως νιώθω όταν......"
|
|
Παίζουμε με τα συναισθήματα Χαρά- Λύπη- Φόβος- Θυμός
|
Χωριζόμαστε σε 4 ομάδες ανάλογα με το συναίσθημα που επιλέγουμε. Συζητάμε πως θα ήταν η πόλη που θα επικρατούσε μόνο ένα από τα συναισθήματα και την ζωγραφίζουμε.
|
|
|
Δραματοποούμε με παντομίμα την πόλη με το διαφορετικό συναίσθημα
|
|
Λέμε και καταγράφουμε πράγματα που μας κάνουν να νιώθουμε ένα από τα παραπάνω συναισθήματα
|
|
|
Παρακολουθούμε στον διαδραστικό πίνακα ένα βίντεο για τον σχολικό εκφοβισμό και ακούμε ένα τραγούδι για την διαφορετικότητα
|
Γράφουμε σε μικρά χαρτάκια το όνομα μας, και τα κολάμε σε ένα μεγάλο χαρτόνι σχηματίζοντας ένα μεγάλο τρένο. Γράφουμε σε αυτό ¨"Δεν περισεύει κανείς από το σχολείο"
Δίνουνε τα χέρια και λέμε δυνατά "Δεν περισσεύει κανείς στο σχολείο" |
|
|
Παρακολουθούμε στον διαδραστικό πίνακα μια ιστορια που έφτιαξαν μεγαλύτερα παιδιά με τις ζωγραφιές τους για την σχολική βία
|
|
|
Δημιουργούμε τον Οδυσσέα και γράφουμε πάνω του λέξεις που δείχνουν την άσκημη συμπεριφορά των άλλων παιδιών του σχολείου που τον κάνουν λυπημένο.
|
|
|
Κάθε μέρα και σε κάθε ευκαιρία λέμε αυθόρμητα το σύνθημα μας "Φίλοι όλοι στο σχολείο"
|
|
|
Παρακολουθούμε ένα βίντεο στον διαδραστικό πίνακα
|
Ζωγραφίζουμε στο χαρτί "Οχι στην βία, ναι στην φιλία" .
|
|
|
Φτιάχνουμε τα χαρόυμενα και τα λυπημένα παιδάκια
|
|
|
Φτιάχνουμε την καρδιά της φιλίας και γράφουμε λέξεις που έχουν σχέση με την φιλία
|
|
|
Διαβάζουμε το βιβλίο:"Τα χέρια δεν είναι για να δέρνουμε"
Κάνουμε το περίγραμμα του χεριού μας, το ζωγραφίζουμε΄το κόβουμε και το κολάμε σε ένα χρωματιστό χαρτόνι. Γράφουμε "τα χέρια δεν είναι για να δέρνουμε"
|
|
Παίζουμε με παντομίμα τι μπορούν να κάνουν τα χέρια μας και μαζί με δουλίτσες που ήδη έχουμε κάνει φτιάχνουμε το δικό μας βιντεάκι με τίτλο "Όχι στην βία, ναι στην φιλία"
|
Παίζουμε τρίλιζα που φτιάξαμε οι ίδιοι με συναισθήματα
|
|
|
Κατασκευάζουμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι "Ταξίδι για την χώρα της χαράς" και παίζουμε συνεχώς.
|
|
|
Παίζουμε ένα παιχνίδι παρατηριτικότητας και μνήμης ¨Βρες τι λείπει"
|
|
|
Δημιουργούμε με τις καινούριες λέξεις που μαθαίνουμε " την τράπεζα λέξεων". Για κάθε λέξη δίνουμε ένα δικό μας απλό ορισμό για το τι σημαίνει .
|
|
Δημιουργούμε το δικό μας παραμύθι στην παρεούλα
|
Οι ήρωες του παραμυθιού μας έρχονται στην τάξη σε μορφή παζλ. Χωριζόμαστε σε ομάδες, συναρμολογούμε τα κομμάτια, γράφουμε τα ονόματα τους και ζωντανεύουμε τους μικρούς μας ήρωες.
|
|
|
Φτιάχνουμε το συμβόλαιο κατά της σχολικής βίας και το υπογράφουμε.
|
|
Παρακολουθούμε στον διαδραστικό πίνακα δυο παραμύθια με θάμα την σχολική βία: Τα μπαλόνια της χαράς και η Μόνα σε καινούργιο σχολείο. Τα παραμύθια μπορείτε να τα ακούσετε πάλι με τα παιδιά σας, αν πατήσετε πάνω.
|
Αναδιηγούμαστε τα παραμύθια και λέμε λέξεις που μας κάνουν εντύπωση , όπως διχόνια και συνεργασία. Συζητάμε τι έκανε λάθος η Μόνα (δεν έπρεπε να φοβηθεί,να το έλεγε σστους φίλους της, στην μαμά της στην κυρία της , είπαν τα παιδιά αμέσως). Διαλέγουμε ποιο παραμύθι μας αρέσει καλύτερα, γράφοντας το όνομα μας σε ένα χαρτόνι που είναι χωρισμένο σε 2 στήλες, όσα και τα παραμύθια. Στο τέλος μετράμε και βλέπουμε ότι έχουμε ισοπαλία
|
|
|
Ζωγραφίζουμε το παραμύθι που μας αρέσει και είμαστε χαρούμενοι για τις δουλειές μας.
|
|
|
Μας αρέσει πολύ η ιδέα με τα μπαλόνια που το καθένα έχει το δικό του μήνυμα, έτσι γράφουμε και μεις το δικό μας μήνυμα φιλίας και το στολίζουμε όπως θέλουμε
|
|
|
Φτιάχνουμε βραχιολάκια της φιλίας και τα φοράμε με καμάρι
|
|
|
Παρακολουθούμε στον διαδραστικό πίνακα το βίντεο ¨Οι δύο φίλοι"
|
|
|
Και παίζουμε το παιχνίδι" βρες έναν φίλο και χαιρέτησέ τον"
|
|
|
Βοηθάμε τα παιδιά να βρουν τους φίλους τους.
|
|
|
Διαβάζουμε το παραμύθι¨Ο Ορφέας και οι νταήδες με τα κίτρινα ποδήλατα". Μαθαίνουμε ότι στις ομάδες των παιδιών θυτών δεν υπάρχουν πραγματικές φιλίες, αλλά φιλίες που βασίζονται στην δύναμη. Επίσης προσθέτουμε άλλη μία λέξη στην τράπεζα καινούργιων λέξεων: αλληλεγγύη και τα παιδιά λένε τι νομίζουν ότι θα πει αυτή η λέξη(τα σχόλια των παιδιών υπάρχουν στον διπλανό φάκελο.
|
|
| ||
|
Αφού μαθαίνουμε την συνταγή, φτιάχνουμε το δικό μας μικρό γλυκό βαζάκι.
|
|
|
Μας αρέσει η πρόταση που ακούμε για την σχολική βία ' Μην αφήνεις το φόβο να κερδίσει" και την αποτυπώνουμε στο χαρτί για να την θυμόμαστε.
|
|
Κάνουμε έναν κατάλογο με τα 5 βήματα αντιμετώπισης της σχολικής βίας , συνοψίζοντας όσα έχουμε μάθει.
|
Τα παιδιά επιλέγουν ένα παιδί κκαι μιλάνε όμορφα για κείνο. Τις ωραίες τους κουβέντες τις καταγράφουμε με τον τρόπο που βλέπετε δίπλα.
|
|
Σεβασμός στην διαφορετικότητα και στα ανθρώπινα δικαιώματα
20η Νοεμβρίου:Παγκόσμια ημέρα των δικαιωμάτων του παιδιού.
Μαθαίνουμε την σημασία αυτής της ημέρας, καθώς και τα δικαιώματα των παιδιών όλου του κόσμου.
|
|
|
|
Μαθαίνουμε το τραγούδι "Αν όλα τα παιδιά της γης"
|
|
|
Ζωγραφίζουμε το τραγούδι
|
|
|
Κατασκευάζουμε όλοι μαζί μια αφίσα για τα δικαιώματα των παιδιών για να την στείλουμε στην UNISEF
|
|
|
Διαβάζουμε ένα παραμύθι για την διαφορετικότητα
|
|
|
Βάφουμε τα δάχτυλα του χεριού μας με διαφορετικό χρώμα για να θυμόμαστε ότι "ΟΛΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΑΛΛΑ ΟΛΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΙΣΟΙ"
|
|
|
Μαθαίνουμε μια προσευχουλα που μιλάει για όλα τα παιδιά του κόσμου και θα την λέμε κάθε πρωΐ στο σχολείο.
|
|
Μοιραζόμαστε στιγμές χαράς, γέλιου και παιχνιδιού και κάνουμε το μικρό μας ψηφιακό βιντεάκι.
Δουλεύουμε την βαλίτσα των γενναίων που μας βοηθάει να γνωρίσουμε ξεχωριστούς ανθρώπους και να καταννοήσουμε ακόμα καλύτερα το ότι "όλοι οι άνθρωποι είμαστε διαφορετικοί, αλλά όλοι είμαστε ίσοι και το ίδιο σημαντικοί"
|
Διαβάζουμε το παραμύθι και αναλαμβάνουμε να βοηθήσουμε τους 4 σωματοφύλακες της πριγκίπισσας Μέας να φέρουν σε πέρας 4 δοκιμασίες προκειμένου να μαζέψουν παιδικά χαμόγελα και να ελευθερώσουν την πριγκίπισσα από τον κακό βασιλιά.
|
|
|
|
Η πρώτη ομάδα μαζί με τον Κορνήλιο που έχει ένα πόδι ανεβαίνουν στο μαγικό χαλί και περνούν με επιτυχία την στενή γέφυρα μαζεύοντας το πρώτο χαμόγελο.
|
|
|
|
Η δεύτερη ομάδα με τον Ανέστη τον νάνο, περνούν μέσα από μια σπηλιά που είναι τόσο χαμηλή που κανείς άνθρωπος δεν έχει περάσει μέχρι τώρα. Ψάχνουν και βρίσκουν τον κρυμένο θησαυρό, κερδίζοντας το δεύτερο χαμόγελο.
|
|
|
Η τρίτη ομάδα με τον σωματοφύλακα που δεν ακούει, πηγαίνουν στον βυθό, βάζοντας ακουστικά για να μην ακούν τα κλάμματα της γοργόνας και βάζουν σε σωστή χρονολογική σειρά τις φωτογραφίες της, κερδίζοντας έτσι το τρίτο χαμόγελο.
|
|
|
Η τελευταία ομάδα με τον σωματοφύλακα που έχει σύνδρομο Ντάουν ταιζει το λιοντάρι για να χορτάσει και να τους αφήσει να βρουν το παιδικό χαμόγελο.
|
|
|
Συγκεντρώνουμε πολλά χαμόγελα και ελευθερώνουμε την πριγκίπισσα Μέα. Της χαρίζουμε μια ζωγραφιά μας και κείνη για να μας ευχαριστήσει μας χαρίζει μια υπέροχη κορόνα. Ολοι μαζί μετά χορεύουμε ενθουσιασμένοι.
|
|
Παρακολουθούμε ψηφιακό υλικό που αφορούν άτομα με ξεχωριστές ινανότητες και ευαισθητοποιούμαστε σχετικά με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
|
|
|
Χρησιμοποιούμε ποκίλες μορφές έκφρασης (παντομίμα, δραματοποίηση, εικαστικά) , και πολλά παιχνίδια για να μπούμε στην θέση τους, να κατανοήσουμε το πρόβλημα τους και να προτείνουμε λύσεις που θα κάνουν πιο ανθρώπινη την καθημερινότητα τους.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Διαβάζουμε το παραμύθι "δυο παπούτσια με καρότσι" που μιλάει για την διαφορετικότητα με εντελώς διαφορετική σκοπιά: ένας άνθρωπος με τυπικά προσόντα σε μια πόλη που οι κάτοικοι της είναι όλοι με κινητικά προβλήματα
|
|
|
Δραματοποιούμε τις δυσκολίες ενός ατόμου που κυκλοφορεί μς αναπηρικό καροτσάκι προκειμένου να πάει σε μια υπηρεσία. Προτείνουμε λύσεις για να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής του (δημιουργία ράμπας. ασανσέρ. ελευθερία μετακίνησης στο δρόμο κτλ.)
|
|
Διαβάζουμε το παραμύθι
|
Επίσης διαβάζουμε τις ιστορίες:
|
|
Ακούμε και βλέπουμε ένα παραμύθι για την διαφορετικότητα
|
Παίζουμε το επιδαπέδιο παιχνίδι "
Έλα στην Χαρουμενοχώρα ". Οδηγίες: τα παιδιά πρέπει να φτάσουν στην χώρα με τα χαρούμενα παιδιά. Ρίχνουν το ζάρι και προχωρούν τόσα τετράγωνα, όσα δείχνει ο αριθμός. Αν βρεθούν σε τετράγωνο με την εικόνα που δείχνει παιδιά να μαλώνουν, πρέπει να απαντήσουν σε μια ερώτηση σχετικά με την ενδοσχολική βία. Αν απαντήσουν σωστά πηγαίνουν στο αμέσως επόμενο τετράγωνο που έχει χαρούμενα παιδάκια, διαφορετικά πηγαίνουν ένα τετράγωνο πίσω. .Νικητής είναι όποιο παιδί φτάσει στο τέρμα. |
|
Νομίζουμε ότι έχουμε μάθει πολλά μέσα από το πρόγραμμα για την σχολική βία. Φαίνεται άλλωστε από αυτά που λέμε αυθόρμητα στο τέλος του προγράμματος στην παρεούλα , τα οποία και καταγράφουμε για να τα θυμόμαστε.
|
|
Το¨πρόγραμμα "Φίλοι, όλοι μαζί, για να γεμίσει με χαμόγελα η γη" τελειώνει γλυκά!!!!!
|
Φουσκώνουμε μπαλόνια και γράφουμε πάνω τους μια λέξη που έχει σχέση με την φιλία.
|
|
|
Σχηματίζουμε στην αυλή με το σώμα μας μια καρδιά που χτυπάει δυνατά και πετάμε ψηλά τα μπαλόνια μας, τα μπαλόνια της φιλίας, φωνάζοντας δυνατά "Φίλοι για πάντα"
|
|
Την Τετάρτη 23/1/2015 στις 5 το απόγευμα στο σχολείο πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση ¨Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο..... Ας βγει και από την ζωή μας! με θέμα την ενδοσχολική βία και τον εκφοβισμό. Μέσα σε ένα ζεστό, παρεΪστικο κλίμα η κα Κουμή Γιάννα Δρ Εκπαιδευτική Ψυχολόγος, Στέλεχος Ε.Ε.Ε.Ε.Κ Χίου μίλησε στους γονείς για το φαινόμενο αυτό που δυστυχώς παίρνει ανυσυχιτικές διαστάσεις στα σχολεία μας. Εστίασε στην αντιμετώπιση αλλά κυρίως στην πρόληψη. Ακολούθησε συζήτηση όπου απάντησε στις απορίες και στους προβληματισμούς των γονέων.
Λίγα λόγια για τους γονείς
Τι είναι η ενδοσχολική βία
Η Ενδοσχολική Βία είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο πλέον που μαστίζει τα σχολεία ανά την Ελλάδα γι αυτό και έχει γίνει αντικείμενο πολλών επιστημονικών ερευνών. Μαθαίνουμε ότι το 10-15% των μαθητών γίνονται θύματα βίας ενώ πάνω από 5% είναι το ποσοστό των θυτών με τα αγόρια να έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Τα περιστατικά αυτά εμφανίζονται κατά κύριο λόγο στο δημοτικό και το γυμνάσιο ενώ φαίνονται να ελαχιστοποιούνται στο λύκειο. Οι έρευνες ισχυροποιούν την υπόθεση ότι το 50% των μαθητών δεν το γνωστοποιούν πουθενά, ενώ το άλλο 50% το αναφέρουν σε φίλους τους και όχι στους γονείς η τους εκπαιδευτικούς.
H Ενδοσχολική βία ορίζεται ως η απρόκλητη, εσκεμμένη και συστηματική χρήση λεκτικής και σωματικής βίας με σκοπό την επιβολή αλλά και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους εντός και εκτός του σχολικού περιβάλλοντος.
Οι μαθητές θύματα εμφανίζονται συνήθως με μερικά από αυτά τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας: χαμηλή αυτοεκτίμηση, έλλειψη ικανότητας επίλυσης προβλημάτων, σημάδια κατάθλιψης και συναισθηματικών προβλημάτων, φοβίες, αίσθημα μοναξιάς. Επίσης, τα παιδιά που φαίνονται να είναι κάπως «διαφορετικά» από συνομήλικους τους για παράδειγμα τα παχύσαρκα, αυτά που φοράνε γυαλιά, είναι καινούρια στο σχολείο ή δεν ακολουθούν το «ρεύμα» του σχολείου φαίνονται να είναι πιθανά θύματα.
Βιώνουν θυμό, ντροπή και φόβο γιατί δεν είναι ικανά να αντιδράσουν με αποτέλεσμα να ξεσπούν σε άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος.
Από την άλλη τα παιδιά ή οι ομάδες παιδιών που φέρονται ως θύτες παρουσιάζουν τα εξής χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων: ανάγκη για επιβολή στους άλλους, μειωμένη ικανότητα αυτοελέγχου και υπακοής σε βασικούς κανόνες, αυξημένη αυτό-εικόνα, έλλειψη αίσθησης του μέτρου και ενσυναίσθηση . Τέλος η δημοτικότητα τους είναι μεσαία η και λιγότερο από μεσαία και υποστηρίζονται από φίλους που δεν εκφοβίζουν αλλά ενθαρρύνουν αυτή τη συμπεριφορά.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρ’ όλα αυτά όταν ένα παιδί παρουσιάζει τέτοιου είδους χαρακτηριστικά δεν σημαίνει ότι απαραιτήτως θα γίνει κάποια στιγμή θύτης ή θύμα.
Η εκδήλωση του φαινόμενου συνθέτεται από ατομικούς και περιβαλλοντολογικούς παράγοντες. Ειδικότερα, η ίδια η προσωπικότητα του παιδιού, τα χαρακτηριστικά του οικογενειακού περιβάλλοντος, η στάση του παιδιού, των γονέων του και των δασκάλων απέναντι στο φαινόμενο της βίας, καθώς και γενικότερα κοινωνικά προβλήματα που ενισχύουν βίαιες και αντικοινωνικές συμπεριφορές.
Οι πιο συνηθισμένες εκδηλώσεις περιλαμβάνουν: σπρωξιές, ξυλοδαρμούς, βρισιές, απειλές, εκβιασμούς, σεξουαλική κακοποίηση και παρενόχληση, κλοπές.
Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου μπορούν να είναι άμεσες, η ακόμα και να φανούν στο μέλλον στην ενήλικη ζωή του, με τη μορφή ίσως κάποιων διαταραχών.
Ποιά μερικά από τα σημάδια που πιθανόν να υποδηλώνουν την ύπαρξη του φαινομένου;
Ξαφνική αλλαγή στη διάθεση που επιμένει και δεν μπορεί να εξηγηθεί για άλλο λόγο. Μειωμένη διάθεση η ακόμα και άρνηση να πάει στο σχολείο, προβάλλοντας δικαιολογίες. Βαθμοί που πέφτουν. Το ότι αλλάζει την κλασική διαδρομή που πηγαίνει ή επιστρέφει από το σχολειό. Έχει μελανιές που αποφεύγει να εξηγήσει πως έγιναν. Παράπονα για ψυχοσωματικά προβλήματα. Ζητάει χρήματα συχνότερα γιατί χάνει αυτά που του δίνουν οι γονείς.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς όταν πέσουν στην αντίληψη τους κάποια σημάδια
Θα πρέπει, μέσω της συζήτησης, να κάνετε το παιδί να νιώσει ασφάλεια διαβεβαιώνοντάς το ότι δεν είναι μόνος/η σε αυτό αλλά και ότι δεν είναι ο ίδιος υπεύθυνος γι αυτό που γίνεται. Να τονίσετε ότι είστε εσείς που το προστατεύετε Να του δείξετε τον τρόπο να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Να του εξηγήσετε ότι το να μιλήσει γι’ αυτό που του συμβαίνει δεν είναι «κάρφωμα» αλλά προστασία προς τον εαυτό του. Να ενημερώσετε τον διευθυντή του σχολείου και δασκάλους-καθηγητές. Να ενημερωθείτε από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας για το πώς μπορείτε να το διαχειριστείτε. Εσείς αυτό που είναι αναγκαίο να κάνετε είναι να διερευνάτε εξονυχιστικά τη συμπεριφορά του παιδιού και τις πιθανές αλλαγές του αλλά και να το κάνετε να νιώθει ασφάλεια.
ΣΤΑΜΟΥΛΗ ΧΑΡΙΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ, Msc
Η Ενδοσχολική Βία είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο πλέον που μαστίζει τα σχολεία ανά την Ελλάδα γι αυτό και έχει γίνει αντικείμενο πολλών επιστημονικών ερευνών. Μαθαίνουμε ότι το 10-15% των μαθητών γίνονται θύματα βίας ενώ πάνω από 5% είναι το ποσοστό των θυτών με τα αγόρια να έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Τα περιστατικά αυτά εμφανίζονται κατά κύριο λόγο στο δημοτικό και το γυμνάσιο ενώ φαίνονται να ελαχιστοποιούνται στο λύκειο. Οι έρευνες ισχυροποιούν την υπόθεση ότι το 50% των μαθητών δεν το γνωστοποιούν πουθενά, ενώ το άλλο 50% το αναφέρουν σε φίλους τους και όχι στους γονείς η τους εκπαιδευτικούς.
H Ενδοσχολική βία ορίζεται ως η απρόκλητη, εσκεμμένη και συστηματική χρήση λεκτικής και σωματικής βίας με σκοπό την επιβολή αλλά και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους εντός και εκτός του σχολικού περιβάλλοντος.
Οι μαθητές θύματα εμφανίζονται συνήθως με μερικά από αυτά τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας: χαμηλή αυτοεκτίμηση, έλλειψη ικανότητας επίλυσης προβλημάτων, σημάδια κατάθλιψης και συναισθηματικών προβλημάτων, φοβίες, αίσθημα μοναξιάς. Επίσης, τα παιδιά που φαίνονται να είναι κάπως «διαφορετικά» από συνομήλικους τους για παράδειγμα τα παχύσαρκα, αυτά που φοράνε γυαλιά, είναι καινούρια στο σχολείο ή δεν ακολουθούν το «ρεύμα» του σχολείου φαίνονται να είναι πιθανά θύματα.
Βιώνουν θυμό, ντροπή και φόβο γιατί δεν είναι ικανά να αντιδράσουν με αποτέλεσμα να ξεσπούν σε άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος.
Από την άλλη τα παιδιά ή οι ομάδες παιδιών που φέρονται ως θύτες παρουσιάζουν τα εξής χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων: ανάγκη για επιβολή στους άλλους, μειωμένη ικανότητα αυτοελέγχου και υπακοής σε βασικούς κανόνες, αυξημένη αυτό-εικόνα, έλλειψη αίσθησης του μέτρου και ενσυναίσθηση . Τέλος η δημοτικότητα τους είναι μεσαία η και λιγότερο από μεσαία και υποστηρίζονται από φίλους που δεν εκφοβίζουν αλλά ενθαρρύνουν αυτή τη συμπεριφορά.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρ’ όλα αυτά όταν ένα παιδί παρουσιάζει τέτοιου είδους χαρακτηριστικά δεν σημαίνει ότι απαραιτήτως θα γίνει κάποια στιγμή θύτης ή θύμα.
Η εκδήλωση του φαινόμενου συνθέτεται από ατομικούς και περιβαλλοντολογικούς παράγοντες. Ειδικότερα, η ίδια η προσωπικότητα του παιδιού, τα χαρακτηριστικά του οικογενειακού περιβάλλοντος, η στάση του παιδιού, των γονέων του και των δασκάλων απέναντι στο φαινόμενο της βίας, καθώς και γενικότερα κοινωνικά προβλήματα που ενισχύουν βίαιες και αντικοινωνικές συμπεριφορές.
Οι πιο συνηθισμένες εκδηλώσεις περιλαμβάνουν: σπρωξιές, ξυλοδαρμούς, βρισιές, απειλές, εκβιασμούς, σεξουαλική κακοποίηση και παρενόχληση, κλοπές.
Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου μπορούν να είναι άμεσες, η ακόμα και να φανούν στο μέλλον στην ενήλικη ζωή του, με τη μορφή ίσως κάποιων διαταραχών.
Ποιά μερικά από τα σημάδια που πιθανόν να υποδηλώνουν την ύπαρξη του φαινομένου;
Ξαφνική αλλαγή στη διάθεση που επιμένει και δεν μπορεί να εξηγηθεί για άλλο λόγο. Μειωμένη διάθεση η ακόμα και άρνηση να πάει στο σχολείο, προβάλλοντας δικαιολογίες. Βαθμοί που πέφτουν. Το ότι αλλάζει την κλασική διαδρομή που πηγαίνει ή επιστρέφει από το σχολειό. Έχει μελανιές που αποφεύγει να εξηγήσει πως έγιναν. Παράπονα για ψυχοσωματικά προβλήματα. Ζητάει χρήματα συχνότερα γιατί χάνει αυτά που του δίνουν οι γονείς.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς όταν πέσουν στην αντίληψη τους κάποια σημάδια
Θα πρέπει, μέσω της συζήτησης, να κάνετε το παιδί να νιώσει ασφάλεια διαβεβαιώνοντάς το ότι δεν είναι μόνος/η σε αυτό αλλά και ότι δεν είναι ο ίδιος υπεύθυνος γι αυτό που γίνεται. Να τονίσετε ότι είστε εσείς που το προστατεύετε Να του δείξετε τον τρόπο να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Να του εξηγήσετε ότι το να μιλήσει γι’ αυτό που του συμβαίνει δεν είναι «κάρφωμα» αλλά προστασία προς τον εαυτό του. Να ενημερώσετε τον διευθυντή του σχολείου και δασκάλους-καθηγητές. Να ενημερωθείτε από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας για το πώς μπορείτε να το διαχειριστείτε. Εσείς αυτό που είναι αναγκαίο να κάνετε είναι να διερευνάτε εξονυχιστικά τη συμπεριφορά του παιδιού και τις πιθανές αλλαγές του αλλά και να το κάνετε να νιώθει ασφάλεια.
ΣΤΑΜΟΥΛΗ ΧΑΡΙΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ, Msc
ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Συμβουλές από την υπεύθυνη του Κ.Δ.Α.Υ Κέλλυ Ντούβλη
Συμβουλές από την υπεύθυνη του Κ.Δ.Α.Υ Κέλλυ Ντούβλη
